– यस क्षेत्रको विकासका लागि पनि वर्षै पिच्छे बजेट आएकै छ नि, विकास भएन, एकता भएन भने यसमा काँग्रेस मात्रको के दोष ?
हेर्नुस्, पञ्चायतकालको समयमा जुन स्थिति थियो त्यो अब रहेन । जनता अब सचेत भइसक्यो जनता आफ्नो अधिकारको लागि लडाई लडेर राज्य सत्तालाई परिवर्तन गर्ने क्षमता राखेका छन् । त्यसमा पनि नेपाली काँग्रेस पार्टी तराईको पार्टी हो र तराइमा नै जन्मेको हो । हुन त नेकपा एमाले पनि तराईमा नै जन्मेको हो भनेर अस्ति भर्खरै राजविराजमा भएको मेचीमहाकाली आमसभामा एमालेका नेता माधव कुमार नेपालले आफ्नो वक्तव्यमार्फत बताउनु भयो र उहाँले आफ्नो वक्तव्य पनि बडो मिठो रुपमा मैथिली भाषामा प्रकट गर्नु भएको थियो । यसबाट हामी के बुझ्छौं भने यी दुई ठूला पार्टी तराइ वेश हो । तर यतिखेर काँग्रेस, एमाले र माओवादी तिनै दल एउटै धार अर्थात खसवादी सोंचले ग्रसित भई एउटै उद्देश्यका अलग अलग नामका पसल खोली मधेश र मधेशी जनतामाथि थिचोमिचो गरिरहने नियतमा काँग्रेसको प्रत्यक्ष सहभागिता हुनु नै काँग्रेसको गल्ती हो त्यसकारण काँग्रेस लगायत तिनै दल गलत छन् ।
– एमाले लगायतका ठूला तीन दलका नेताहरू मधेशको माग जायज छैन, संविधान संशोधन गर्न हुँदैन भन्दै आइरहेका छन्, के भन्नु हुन्छ तपाईं ?
मधेशी जनता अब आफ्नो हक, अधिभकारको खोजी गरेर १ नं. को नागरिक बन्न खोजेका छन्, के यो गलत हो ? खसवादी शासकहरूले मधेशी जनतालाई कहिले विहारी मान्छे भन्ने, कहिले मुठी भरको भन्ने कहिले माखो साङ्लो भन्ने गरेका छन् । ती मध्ये हाम्रा कथित विद्वान अधिवक्ता सुवास चन्द्र नेमवाङ जी भन्नु हुन्छ ९० प्रतिशतले पारित गरेको संविधान संशोधन गर्न पर्दैन तर त्यही संसदमा ९० प्रतिशतले पास भई सकेको संविधानलाई राम्रा संविधानका बारेमा जब ५१ प्रतिशत जनताले विरोध गर्यो र उनीहरूको गल्तीलाई देखायो भने आज ती ९० प्रतिशत सभासद मध्ये ७० प्रतिशतले यो संविधान संशोधन गर्नुपर्छ, छुटेका कुराहरू सच्याउनु पर्दछ, मधेशलाई समेट्नु पर्छ भनेर किन भनिरहेका छन् ? त्यसैबेला समेटेको भए के हुन्थ्यो सुवास नेमवाङजीलाई मेरो प्रश्न, संविधान पारित गर्ने ९० प्रतिशत तिनै सभासदहरू मध्ये ७० प्रतिशतले यतिखेर संविधान संशोधन गर्नुपर्छ भनेर बारम्बार प्रश्न गरिरहेका छन् के यो एक आपसमा चित्त नबुझाईकनै जोर जबरजस्तीले पास गरेकै कारणले उहाँहरूको बीचको विवादीत समस्याहरू हुन् भनेर महसुश भइसकेको छ, कि कसो ?
-मधेशी समुदायलाई दोश्रो दर्जाको नागरिक सरहको व्यवहार कसरी गरियो ?
बोर्डरमा बस्ने निहत्था मधेशी जनताले सीमामा बसेर नेपालको सीमाको रक्षा गरिरहेका नेपाली मधेशीको इतिहास छ । सबैले बुझ्नु पर्ने विषय के हो भने मधेशी कुनै मंगोलबाट आएका होइनन्, कुनै सिलीगुडीबाट अथवा चीन, भुटानबाट आएका होइनन् । तराईवासी नेपालीहरू धरतीपुत्र हुन् तर तिनलाई आज दोश्रो दर्जाको नागरिकको रुपमा किन प्रयोग गर्दैछ । अहिलेको आन्दोलन र देशको मापदण्डका आधारमा हामी कुनै मधेशी जात हुँदैन । हामी मधेशी जनता हिजोका दिनमा राजधानी काठमाण्डौं जाँदा हामीलाई काठमाण्डौका केही तथाकथित वर्गले मर्सिया आयो–मर्सिया आयो भनेर हामीलाई जिस्काउँथे, हेला गर्थे, दु:ख दिन्थे । तर तिनै मर्शिया आज विश्वको मानचित्रमा पनि अफ्रीकामा बस्ने काला अफ्रिकन जस्तै मधेशमा बस्ने मधेशी जात भएका छन् ।
वास्तवमा मधेशी जात नभएर कानु, कलवार, यादव, मुसहर, धाङर, कुर्मी, कोइरी लगायत विभिन्न जातजातीको एक सिंगो समुदायको रुपमा चिनिन्थ्यो तर हाम्रा यी शासक वर्गहरूले एउटा के बनाईदिए भने यी मधेशी एउटा जात हो । यो जात भन्दा भन्दा भन्दै पनि एउटा मधेशी जात उम्रेर आयो । मधेशी एउटा जात भयो र हामीले त्यसलाई स्वीकार पनि गर्यौं र हामीलाई आज एउटा गर्व भइरहेको छ हामीलाई उनीहरूले मधेशी भन्छन् र उनीहरूलाई हामी पहाडी भन्छौं । तर यो सबैले बुझ्नु पर्ने कुरा के हो भने यो एउटा देश विभाजनको कुरा हो । राष्ट्र रहे मात्र हामी सबै रहने छौं, राष्ट्र टुक्रियो भने हामी सबैलाई घाटा हुन्छ, यी कुरा माथिल्लो शासकहरूले पहिला शाही कालले शासन गरे र आज यिनीहरू हामीहरूमाथि शोषण, शासन गरेर अगाडी बढ्दै छन् ।
निषेधको राजनीतिले न देशको भलो गर्छ न त जनताको नै । एउटा सानो झडपमा भारतीय प्रहरीको गोली लागेर कन्चनपुरमा गोविन्द गौतमको मृत्यु भयो त्यो एउटा दु:खदाई घटना हो कुनै एउटा नेपाली मर्नु भनेको राम्रो कुरा होइन र कुनै पनि किसिमको वैदेशिक हस्तक्षेप हाम्रो देशमा हुनु सहनीय हुन्न तर भारतीय सशस्त्र प्रहरीको गोलीबाट मारिएकाको अन्त्येष्टीमा राजकीय सम्मानका साथ सैनिक सलामी दिइनु तर आफ्नो हक अधिकारको लागि लडेका मधेश भूमिमा लडेका सैयौं मधेशीहरूलाई नेपाली प्रहरीको गोलीबाट मृत्यु हुँदा उनीहरूलाई राजकीय सम्मान नदिने र कालो जातीहरूलाई छानी छानी टाउकोमा गोली हान्ने कार्य गर्नु कुन नियमले दिएको छ ? के यो दोश्रो दर्जाको नागरिक सरहको व्यवहार होइन ?
-मधेशी पार्टीहरूबीच आफैंमा एकता छैन, यस्तो अवस्थामा मधेशको माग राज्यले सम्बोधन गर्ला र मधेशी जनताले आफ्नो हक अधिकार तथा एक नम्बर नागरिकसरहको अधिकार उपभोग गर्न पाउलान् भन्नेमा कतिको विश्वस्त हुनुहुन्छ ?
हिजोको दिनमा मधेशी जनता र पार्टीलाई तिनै शासकवर्गहरूको ठूला दलले विभिन्न प्रलोभनमा फुटाउने प्रयास गरेर सफल भएकै हुन् तर यतिखेर मधेशी दलरू आफ्ना हक अधिकार प्रयोग र प्राप्तीकालागि एकजुट छन् । मधेश केन्द्रित विभिन्न दलहरू जबदेखि एउटै मोर्चामा आवद्ध भएका छन् त्यसपछि हालसम्म सबैको एउटै आवाज छ, एउटै भाषा र माग छ । अर्को कुरा के हो भने अधिकार कसैसँग लिने होइन, यिनीहरू राजा होइनन्, हिजो राजा शासनकालमा हुकुम बक्सिन्थ्यो । केपी ओली, देउवा र प्रचण्ड राजा होइनन् । हामी संविधानमा स्थापित हुन खोजिरहेका छौं, यो संविधानमा हामी स्थापित भएनौं भने यो संविधानको कुनै औचित्य रहन्न र अन्त्यमा यो संविधान खारेज गरेर अर्को बनाउनै पर्छ । ५२ सालमा माओवादीको उत्पत्ति हुँदा गिरीजा र देउवाहरूले माओवादीलाई गनेका थिएनन् । तर प्रचण्ड, बाबुराम, वैद्य र महराहरूले संघर्ष गरेर आजको अवस्थामा पुगेका छन् । त्यस्तै मधेशी जनताको शक्तिलाई अवमूल्यन नगरियोस् भन्ने हामी सन्देश दिन चाहन्छौं ।
-नेपाललाई हिन्दू राष्ट्र बनाउनु पर्ने विषयमा संयुक्त मधेशी मोर्चाले केही बोलेको पाइँदैन, यसबारेमा तपाईंको धारणा के छ ?
हिन्दू धर्म लगायत सम्पूर्ण धर्महरूका अनुयायीहरू आ–आफ्ना धर्महरू मान्न पाउनु पर्छ त्यसमा बन्देज लगाउनु हुँदैन भन्ने अर्को विश्वको पहिचान रहेको हिन्दू राष्ट्रलाई पनि अन्य राष्ट्रजस्तै पहिचानकालागि हिन्दू राष्ट्र राखिएमा मेरो तर्फबाट कुनै किसिमको आपत्ती नरहेको तर पहिला पनि हिन्दू राष्ट्र राजाको समयमा थियो र अन्य जातजातीहरूमाथि गरिने भेदभावको अन्त्य हुनु पर्छ मेरो व्यक्तिगत धारणा यही हो ।
– अन्त्यमा मधेशी जन समुदायलाई केही सन्देश दिन चाहनु हुन्छ ?
अवश्य, यसै मिडियाबाट सम्पूर्ण मधेशी समुदायलाई के आग्रह गर्न चाहन्छु भने समय छँदै आफ्नो हक अधिकार सुनिश्चित गर्न हामी सबै एक जुट होऔं । बेलैमा हामी एक हुन सकेनौं भने हाम्रा सन्नतीले हामीलाई धिक्कार्ने छ । साथै यही चैत्र ६ गते का दिन हजारौं व्यक्तिहरू विभिन्न दल परित्याग गरी संघीय समाजवादी फोरम नेपालमा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम रहेको हुँदा पर्साको सो कार्यक्रममा सहभागी हुन पर्साको पोखरीयामा आइदिनुहुन सबैमा अनुरोध पनि गर्दछु । धन्यवाद ।
समष्टिगत विषयवस्तुको चित्रण ‘चियर्स’ कथासङ्ग्रह
अनेसास कोलोराडो च्याप्टरको अध्यक्षमा किरण अधिकारी
सुनको मूल्य एकैदिन तोलामा २२ सयले घट्यो
‘पूर्णबहादुरको सारङ्गी’ बन्यो सबैभन्दा धेरै कमाउने चलचित्र, १४ दिनमा २७ करोड कमायो
रास्वपा सभापति रवि लामिछानेलाई थप १३ दिन थुनामा राख्न अदालतको अनुमति
निर्देशक/कलाकार माओत्से गुरुङसँग “अग्निदहन” फिल्मलाई लिएर गरिएको छोटो कुराकानी
सिड्नीमा ‘नेपाल महोत्सव’ हुँदै
