यस वर्षको नोबेल शान्ति पुरस्कार जापानी परमाणु हतियार विरोधी संस्था ‘निहोन हिडनक्यो’लाई प्रदान गरिएको छ। जापानको हिरोसिमा र नागासाकीका परमाणु बम विस्फोटबाट बाँचेकाहरू समावेश रहेको उक्त संस्था परमाणु बम विरोधी संस्थाका रुपमा रहेको छ। ‘विश्वतलाई आणविक हतियारमुक्त बनाउन गरेको प्रयत्न र आफ्नो साक्षात् अनुभवका माध्यमबाट परमाणु हतियार पुनस्कहिल्यै प्रयोग गर्नुहुँदैन भन्ने मान्यताका साथ प्रदर्शन गरेकाले’ पुरस्कार दिइएको नर्वेजियन नोबेल समितिले जनाएको छ।

अमेरिकाले दोस्रो विश्वयुद्धको अन्त्यमा सन् १९४५ मा हिरोसिमा र नागासाकीमा परमाणु बम खसालेको थियो। जसमा अनुमानित १२०,००० मानिसहरूको मृत्यु भएको थियो। यो एकमात्र यस्तो युद्ध हो जहाँ आणविक हतियारको प्रयोग भएको थियो। पछिल्लो शीतयुद्धका कारण दशकौं लामो परमाणु चिन्तापछि, यस्ता संसारलाई समाप्त पार्न सक्ने हतियारहरू अहिले फेरि युक्रेन र मध्यपूर्वका युद्धहरूका कारण विश्वव्यापी चिन्ता उत्पन्न गरिरहेको समयमा नोबेल पुरस्कार समितिले शान्तिको लागि परमाणु विरोधी संस्थालाई छनोट गरेको हो।

‘परमाणु शक्तिहरू आफ्नो भण्डारलाई आधुनिकीकरण र सुधार गर्दै गइरहेका छन्, नयाँ देशहरू परमाणु हतियार प्राप्त गर्ने तयारीमा देखिएका छन्, र हाल चलिरहेको युद्धमा परमाणु हतियार प्रयोग गर्ने धम्की दिइएको छ।’ समितिले अगाडि भनेको छ,’मानव इतिहासको यस समयमा, हामीले आफूलाई स्मरण गराउनु पर्नेछ कि परमाणु हतियार के हुन्, संसारले देखेका सबैभन्दा विनाशकारी हतियारहरू।’

रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले खुला रूपमा पश्चिमलाई चेतावनी दिएका छन् कि यदि अमेरिकाले र उसका सहयोगीहरूले युक्रेनको युद्धमा धेरै हस्तक्षेप गरे भने उनले यी बमहरू प्रयोग गर्न सक्छन्। उत्तर कोरियासँग दर्जनौं वारहेडहरू भएको अनुमान छ। यसैबीच, इजरायल, जससँग परमाणु हतियार भएको विश्वास गरिन्छ, इरानसँग मिसाइल प्रहार आदानप्रदान गरिरहेको छ। केही दिन अघिमात्र इरानले परमाणुबमको परिक्षण गरेका कारण कृतिम भुकम्पको धक्का महसुस गरिएको अनुमान पश्चिमा विश्ले गरेको छ। यस्तोमा परमाणु विरोधी अभियानलाई शान्ति पुरस्कार दिएर नयाँ सन्देश सम्प्रेषण गरिएको छ।