भारतको नयाँदिल्लीमा प्रदूषणको मात्रा अत्याधिक भए पछि सरकारले स्वास्थ्य संकटकाल घोषणा गरेको छ । प्रदूषणबाट सर्वसाधारणलाई जोगाउन लाखौंको संख्यामा मास्क वितरण गरिएको छ । प्रदुषण अत्याधिक बढेसँगै दिल्ली सरकारले पब्लिक हेल्थ इमरजेन्सी घोषणा गरेको हो । बीबीसीका अनुसार भारतको राजधानी नयाँ दिल्लीमा ५० लाख मास्क वितरण गरिएको छ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार वायुमा मसिना धूलोका कण पीएमको मात्रा प्रति घनमिटर २.५ हुनु पर्ने तोके पनि नयाँ दिल्लीमा अहिले ५३३ माइक्रोग्राम भएको जनाइएको छ । त्यस्तै विश्व स्वास्थ्य संगठनले यस्ता कणको मात्रा २४ घण्टामा सरदर २५ पीएम माथि हुन नहुने तोकेको छ । सो हेर्दा नयाँ दिल्लीको प्रदूषणको मात्र अत्याधिक हो ।

नयाँ दिल्लीको वायुप्रदूषणको मात्र निकै गम्भीर अबस्थामा पुगेपछि भारतीय सर्वोच्च अदालतले नयाँ दिल्ली र दुई छिमेकी राज्यमा प्रदूषण बढाउने खालका धेरै गतिविधीमा प्रतिवन्ध लगाएको छ । हालै उच्च अदालतले सबै खाले निर्माण कार्यलाई एक हप्तासम्म रोक्न र आगोसम्बन्धी कुनै पनि गतिविधीमा रोक लगाएको छ । त्यसैगरी शहरी क्षेत्रका विद्यालयहरूलाई अर्को मंगलबारसम्म बन्द गरिएको छ ।

नयाँ दिल्लीमा बढ्दो प्रदूषणलाई लिएर मुख्यमन्त्री अरबिन्द केजरीवालले ट्वीट मार्फत नयाँदिल्ली ग्यास चेम्बरमा परिणत भएको प्रतिक्रिया दिनुभएको छ । यसै गरी सर्वसाधारणले पनि प्रदूषणले ढाकिएका स्थानका तस्बिर तथा भिडियोहरू ट्वीट गर्दे चिन्ता व्यक्त गर्न थालेका छन् ।

यस्तै अमेरिकी अन्तरीक्ष अनुसन्धान संस्था नासाको अर्थ सेटलाइटले शुक्रबार विहान ९.०० बजे लिएको तस्बिरमा उत्तरी भारत विशेष गरी नयाँ दिल्ली आसपासबाट प्रदूषण सहितको कुहिरो नेपालतर्फ बढ्दै गरेको तस्बिर सार्वजनिक गरेको छ । यस्तै भारतबाट प्रदूषित धूलोका कणहरू नेपाल आउन सक्ने भए पनि त्यसले जनस्वास्थ्यमा कतिको असर गर्छ भन्ने बारे अध्ययन नभएको मौसम पूर्वानुमान महाशाखाकी मौसमविद् गंगा नगरकोटीले बताउनुभयो ।

उहाँले अहिले जाडो मौसममा भारतको राजस्थानबाट धूलोका कण नेपाल आउने गरेको र गत वर्ष पनि त्यस्ता धूलोका कण नेपाल आइपुग्नु र नेपालमा वर्षा हुनु एकै पटक परेकाले धमिलो पानी वर्षा भएको बताउनुभयो । नगरकोटीले भूउपग्रहको तस्बिरमा भारतको उत्तर प्रदेश माथिका आकाशमा धूलो युक्त बादल देखिएको र यस्तो बादल जाडो मौसममा विगतमा पनि देखिने गरेको जानकारी दिनुभयो ।