पोखरा, नेपाली साहित्यलाई अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा पुर्‍याउने र विश्वव्यापी करण गर्न नेपालबाटै अभियान सुरु भएको छ। नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानसँगको सहकार्यमा अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज (अनेसास) ले पोखरामा यसकै लागि तीन दिने पोखरा साहित्य सम्मेलन अन्तर्गत शनिवार विचार गोष्ठी राख्यो। विचार गोष्ठीका वक्ताले अङ्ग्रेजी भाषामा नेपाली रचना अनुवाद गर्नुपर्ने र विश्वबजारमा पठाउनुपर्ने सुझाव दिए। 

कार्यक्रममा नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानकी कथा विभाग प्रमुख माया ठकुरीले नेपाली कृतिहरूले पनि विश्वसाहित्यमै प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने गरी पछिल्लो समय साहित्य लेखन र प्रकाशनको साधना झन्–झन् राम्रो हुँदै गएको बताइन। साथै, विगतमा आख्यान लेखनमा रुचि कम देखिएको स्मरण गर्दै प्रतिष्ठानले प्रकाशन गर्ने समकालीन पत्रिकाका लागि रचना पठाउनसमेत आग्रह गरिन। साथै, नेपाली कृतिहरू अनुवाद नभएका कारण अन्तर्राष्ट्रिय जगत्मा पहिचान बनाउन नसकेको उनको भनाइ छ।

प्रतिष्ठानकी अनुवाद विभाग प्रमुख प्राडा उषा ठाकुर नेपाली साहित्य गुणस्तरीय भए पनि प्रचार नभएका कारण परिचित हुन नसकेको बताउँछिन्। ठाकुरले सुन्दर नगरी पोखराबाट अनेसास र प्रज्ञा प्रतिष्ठानको सहकार्यमा नेपाली साहित्यलाई अन्तराष्ट्रियकरणको अभियान सुरु गर्न पाउँदा हर्षानुभूति भएको बताइन।

कार्यक्रममा नेपाली आख्यान साहित्यमा अनुदित कृतिहरू विषयक विचार गोष्ठीमा त्रिभुवन विश्वविद्यालयका सह प्राध्यापक डा नवराज न्यौपानेले कार्यपत्र प्रस्तुत गरेका थिए। विचार गोष्ठीमा प्राडा यामबहादुर पौडेल क्षेत्री, भाषाविद् मुकुन्द शरण उपाध्याय, अनेसास का निवर्तमान अध्यक्ष पदम विश्वकर्मा, अनेसास नेपाल च्याप्टर महासचिव सन्ध्या पहाडी, अनेसास बेलायत च्याप्टर अध्यक्ष सुमलकुमार गुरुङ, अनेसास गण्डकीका अध्यक्ष दुर्गाबहादुर शाह बाबा, साहित्यकार गोविन्द गिरी प्रेरणा, डा. रेणुका सोलु, ज्ञानु अधिकारी, गीता मैनाली, गीता कार्कीलगायतले विभिन्न टिप्पणी गरेका थिए।

अनेसासका केन्द्रीय अध्यक्ष राधेश्याम लेकालीले निकट भविष्यमै समाजले २० जना कथाकारका कथाहरू अङ्ग्रेजीमा अनुवाद गरेर प्रकाशन गर्ने तयारी पनि गरिरहेको बताए। साथै, उनले हाल कथा छनौटको काम चलिरहेको जानकारी दिए। ‘उत्कृष्ट कृतिको पहिचान र त्यसलाई बजारीकरण गर्ने हो। पुस्तक प्रकाशन गरेर मात्रै हुँदैन विश्व बजारमा पठाउनुपर्छ, ’ उनले भने, ‘हामी त्यसकै तयारीमा छौँ। कथा पहिचान गरिरहेका छौँ। ’ उनले अन्य मुलुकका लेखकहरूसँग पनि यस विषयमा अन्तरकृया गर्नुपर्ने बताएका छन्। अङ्ग्रेजी अनुवाद वारे कार्यपत्र तथा टिप्पणी, कवि गोष्ठी र सांस्कृतिक प्रस्तुति गरी छुट्टाछुट्टै सत्रमा सम्पन्न भएको थियो।

कार्यक्रमको अर्को सत्र कवि गोष्ठीमा साहित्यकारहरू सुमन वर्षा, जलेश्वरी श्रेष्ठ, उपमा आचार्य, सरु सुवेदी, सुशीला खड्का, रञ्जना निरौला, डा. शान्तिमाया गिरी, पुष्पा खनाल, पवित्रा अधिकारी, अर्जुन थापा, गीता रेग्मी, राजेन्द्र केसी, सूर्य खड्का बिखर्ची, पद्यराज ढकाल, प्रभा बराल, सरस्वती श्रेष्ठ सरु, रमा पराशर, घायल श्री, वसन्त चालिसे, गीता तिवारी गौतम, मदन मल्ल छाया, सरु दाहाल अधिकारी, नरेन्द्र रानाभाट, डिल्लीराम कार्कीलगायतले कविता वाचन गरेका थिए। साथै, कार्यक्रममा मेनका लामाले कत्थक नृत्यसमेत प्रस्तुत गरेकी थिइन।

गोष्ठीमा विश्वका विभिन्न देशमा रहेका अनेसासका च्याप्टर अध्यक्ष एवम प्रतिनिधि, प्रज्ञा प्रतिष्ठानका परिषद् सदस्य र सभासद्, प्रज्ञा प्रतिष्ठानअन्तर्गत गद्य तथा आख्यान विभाग र अनुवाद विभागका विभागीय प्रमुखसहितका पदाधिकारी र काठमाडौँबाट आएका अग्रजसहित पोखरेली अग्रज, समकालीन र अनुज स्रष्टा साधकको उपस्थिति थियो।

अनेसास महासचिव सन्ध्या पहाडीको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको सञ्चालन अनेसास नेपालका सदस्य पुष्पा खनाल र अनेसास गण्डकीका सचिव असफल गौतमले गरेका थिए।