चीनले पहिलो पटक चन्द्रमामा उमारेको बिरूवा मरेको छ । समाचार संस्था सिन्ह्वाका अनुसार गत जनवरी ३ मा चन्द्रमाको छेउमा अवतरण भएको अन्तरिक्ष यान चांगअ (४ ले लिएको कपासको बिउ चन्द्रमामा टुसाएको थियो। तर बिहीबार नै उक्त बिरूवा मरेको अन्तर्रा्ष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूले जनाएका छन्।

गत मंगलबार चाइना नेशनल स्पेश एडमिनिस्ट्रेसनले नियन्त्रित वातावरणभित्र एउटा शिशाको भाँडाभित्र बिरूवा टुसाएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको थियो।चिनियाँ अन्तरिक्ष यानले कपास र आलुको बीउसहित माटो, मर्चा र एकप्रकारको झिंगाको अण्डा लिएर गएको थियो।
यो परीक्षणका प्रमुख प्राध्यापक लिउ हाङलोङले अन्तरिक्षमा लामो समय बाँच्न सम्भव छ कि छैन भन्ने थाहा पाउन बिउलाई चन्द्रमामा लगेर उमारेको बताउनुभएको थियो ।

‘हामीले भविष्यमा अन्तरिक्षमा बाँच्न सकिन्छ कि सकिन्न भनेर यो प्रयोग गरेका हौं। कम गुरूत्वाकर्षणमा यो बिरूवा टुसाएको छ यसको हुर्काइले हामीलाई भविष्यका लागि स्पेश बेस बनाउने बाटो खोल्नेछ,’ प्राध्यापक लिउले भन्नुभएको छ ।

उहाँले बिरूवा टुसाएको भाँडो सानो भए पनि यसभित्र २५ डिग्री सेल्सियस तापक्रम कायम राख्ने प्रणाली जोडिएको बताउनुभयो । टुसाएको बिरुवाले भाँडाभित्र एक सूक्ष्म जैविक मण्डल सिर्जना गर्ने र त्यस्तो कृत्रिम वातावरणमा आफैं हुर्कने अनुमान थियो। तर उपयुक्त वातावरण नभएपछि बिरूवा मरेको छ।

त्यो बिरूवा चन्द्रमाको सतहमा परेको सूर्यको प्रकाशका भरमा बाँचिरहेको थियो। रात परेपछि जब तापक्रम माइनस १७० डिग्री सेल्सियसभन्दा कम भयो, तब बिरूवा बाँच्न सकेन। यो परीक्षण डिजाइन नेतृत्व गरेका चोङकिङ विश्वविद्यालयका प्राध्यापक जी जेङजिनका अनुसार बिरूवा मर्न सक्ने आकलन पहिल्यै थियो।  कपासको बिउसँगै पठाइएका झिँगाको अण्डा के भयो भन्नेबारे उनीहरूले कुनै जानकारी दिएका छैनन्।